Nền nhà bị lún | Nguyên nhân và cách khắc phục

Sự xuất hiện của hiện tượng nhà bị lún và nghiêng không còn là điều xa lạ đối với cư dân và các nhà đầu tư, đặc biệt tại các khu vực đô thị lớn trên toàn nước. Tất cả những nơi có mật độ xây dựng nhà cao tầng ngày càng tăng, với số lượng công trình xây dựng tăng lên đáng kể hàng năm. Hiện tượng lún và nứt trên các công trình dẫn đến sự nghiêng và lệch trở nên phổ biến. Mức độ lún, sụt đều khác nhau ở tình trạng nặng nhẹ, và mức độ ảnh hưởng đối với ngôi nhà và cư dân cũng đa dạng. Tuy nhiên, đa số người không hiểu rõ nguyên nhân chính gây ra tình trạng này. Trong bài viết này, Biscons sẽ đưa ra một số nguyên nhân dẫn đến hiện tượng nền nhà bị lún, nghiêng và giải pháp khắc phục tình trạng này.

Dấu hiệu nhận biết nền nhà bị lún

 

Nền nhà bị sụt lún thường có những biểu hiện bằng các tín hiệu rõ ràng, chẳng hạn như việc sàn nhà bị xuất hiện vết nứt, độ lớn của vết nứt càng lớn thì ảnh hưởng càng nặng nề đến cuộc sống hàng ngày và sự di chuyển của cư dân trong ngôi nhà. Dưới đây là một số dấu hiệu dễ nhận biết khác của tình trạng sụt lún nền nhà:

• Đất sụt lại do nước ngầm tràn vào.
• Tường nhà, cột nhà, trần nhà, và nền nhà xuất hiện vết nứt dọc theo chiều dọc.
• Vết nứt trở nên lớn dần qua từng ngày và từng tuần.
• Trong những trường hợp sụt lún nghiêm trọng, ngôi nhà có thể bị nghiêng về một bên.

Nguyên nhân gây lún nhà

Sự sụt lún của nền nhà có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả nguyên nhân gây ra bởi con người và nguyên nhân liên quan đến môi trường. Dưới đây là những nguyên nhân quan trọng gây ra sự lún nền nhà:

Nguyên nhân sụt, lún do thiết kế kết cấu xây dựng

Sự sụt lún do thiết kế kết cấu có thể xảy ra khi thiết kế không đánh giá toàn diện tất cả các yếu tố cần thiết, đặc biệt là khả năng chịu lực lún. Một trong những nguyên nhân phổ biến là thiết kế móng không thỏa đáng cho tải trọng lún. Điều này có thể dẫn đến sự sụt lún nền nhà. Trong trường hợp khác, khi ngôi nhà bị lún và nghiêng về một phía, người ta thường quyết định rằng đất nền không ổn định. Tuy nhiên, trước khi đổ lỗi cho đất nền, chúng ta cần xem xét lực tác động lên móng.

 

Có trường hợp đặc biệt khi nhà bị lún lệch về phía ban công hoặc bên hông nhà. Điều này thường xuất phát từ tác động của ban công, khi lực tại cột của ban công thường lớn hơn so với lực tại các phần bên trong nhà (đôi khi có thể gấp đôi hoặc hơn). Thường thì trong quá trình thiết kế, người ta thường bỏ qua tác động này, không tính đúng lực đứng của mô-men do ban công tạo ra. Kết quả là tính toán lực tại cột không đúng, diện tích móng không đủ và dẫn đến sự lún không đều của công trình.

Tìm hiểu: Chia sẻ kinh nghiệm thực tế có nên xây nhà trọn gói không?

Ngoài ra, không phải tất cả các phần của nền nhà đều bị lún, ở vị trí ban công hoặc gần cột, tường nhà là những nơi thường xảy ra hiện tượng lún nền nhà cao nhất. Nguyên nhân chính của hiện tượng này liên quan đến việc thiết kế và xây dựng, khi kỹ sư và thợ xây dựng thường không tính toán đúng trọng lực tại những vị trí này, mặc dù chúng có tác động lên nền nhà.

Nguyên nhân sụt, lún do sai sót trong quá trình gia cố nền móng

Hiện nay, đối với các công trình dân dụng nhỏ, thường xảy ra việc sử dụng giải pháp đổ một lớp cát dày khoảng 10-15cm hoặc thậm chí dày hơn (tới 20cm hoặc hơn) để làm lớp đệm cho cừ tràm. Tuy nhiên, phương pháp này có thể tạo ra sự ảnh hưởng đáng kể đến cấu trúc nền móng của ngôi nhà. Dưới tác động của trọng lượng, lớp cát có thể sụt lún và tạo ra dòng chảy nếu có lượng nước ngầm lớn gây sụt lún. Ngoài ra, có thể có những yếu tố như dòng chảy nước ngầm hoặc đào móng cho các công trình gần kề, có thể khiến lớp cát đệm sạt lở. Chiều dày của lớp cát đệm thi công cũng có thể không đều, tạo ra sự lún không đồng đều.

Hơn nữa, việc sử dụng lớp cát đệm không tạo sự liên kết mạnh mẽ với khối cừ tràm dẫn đến sự giảm độ cứng của nền móng. Do đó, khi có tác động lực từ bên ngoài, có thể dẫn đến rung động của công trình. Bên cạnh đó, vì sự ảnh hưởng của các tác động động đầu mạnh, lớp cát đệm có thể chảy, gây ra sự sụt lún và rung động của công trình. Vì vậy, trong quá trình thi công, việc đặt một lớp bê tông lót vào đầy lớp cừ tràm là cần thiết để tạo ra một khối nền móng chịu lực mà không cần lớp đệm trung gian.

Trong trường hợp của các công trình sử dụng móng cọc ép, việc kiểm soát các yếu tố như lực ép và máy ép trong quá trình thi công còn tồn tại nhiều hạn chế. Thỉnh thoảng, lực ép có thể không đạt mức cần thiết, và mũi cọc có thể tựa vào lớp đất mềm yếu, dù đã tiến hành ép nhiều cọc. Kết quả, công trình vẫn có thể gặp hiện tượng lún và nghiêng. Cũng có trường hợp một số công trình sử dụng cọc khoan nhồi có tiết diện nhỏ do không thể kiểm soát chất lượng của quá trình khoan cọc, có thể gây ra sự sạt thành khi thực hiện khoan, lắp thép và đổ bê tông. Do đó, hiện tượng lún và nghiêng vẫn có thể xảy ra trong trường hợp này.

Xem thêm: Quy trình xây nhà từ móng đến mái

Nguyên nhân sụt, lún do quá trình sử dụng nguyên vật liệu

Việc sử dụng vật liệu xây dựng kém cho quá trình xây dựng sàn nhà có ảnh hưởng lớn đến cấu trúc tổng thể của sàn. Các nguyên, vật liệu này, sau một thời gian dài, có thể bị hư hỏng hoặc không đạt độ bền mong muốn. Hiện nay đội ngũ thi công xây dựng sử dụng bê tông lót đá 4-6. Thông thường, lớp bê tông đá 4-6 được dùng khá phổ biến để làm lớp đệm trước khi đặt thép và đổ bê tông cho nền móng, với đá 1-2.

Thực tế, quá trình làm lớp bê tông này thường không được thực hiện cẩn thận. Trong quá trình xây dựng, sử dụng việc xếp đá rồi đổ vữa xi măng lên đó mà không được thực hiện kỹ lưỡng sẽ để lại nhiều hậu quả xấu đến chất lượng công trình. Điều này dẫn đến kết quả tồi tệ bởi lớp lót này thường có nhiều lỗ rỗng và không thể được gọi là bê tông thật sự. Nó có thể tạo ra sự sụt lún khi đất dưới đáy móng tràn lên và điền vào các khoảng trống trong bê tông đá 4-6.

Hơn nữa, nếu sau này có công trình xây dựng gần cạnh và đào móng, có thể gây phá lớp bê tông lót này và gây ra sự sụt lún thêm. Vì vậy, việc sử dụng bê tông lót đá 1-2 được trộn và đổ tại chỗ là cần thiết. Có trường hợp một số chủ nhà chọn sử dụng lớp bê tông lót đá 4-6 dày 20cm, nhưng điều này không hiệu quả và tiêu tốn, gây khó khăn trong quá trình thi công và có thể đe dọa an toàn của công trình. Không nên sử dụng bê tông gạch vỡ làm lớp lót cho nền móng, vì chất lượng của gạch này thường kém hơn đá 4-6.

Nguyên nhân sụt, nền nhà bị lún do việc trồng cây

Sự sụt lún của ngôi nhà có thể có nguyên nhân liên quan đến cây cối trong một số trường hợp. Dưới đây là một số nguyên nhân mà cây cối có thể gây ra sự sụt lún nhà:

• Cây cối gần móng nhà: Nếu cây cối được trồng gần móng nhà và có hệ thống rễ phát triển mạnh, nó có thể cản trở quá trình phát triển của móng và gây ra sự sụt lún.
• Cây cối tiêu thụ nước: Các loại cây có hệ thống rễ sâu và lớn có thể tiêu thụ một lượng lớn nước từ đất, làm cho đất xung quanh móng nhà trở nên khô cạn. Điều này có thể gây ra sự lún nền nhà do đất mất độ ẩm và co lại.
• Cây cối tạo áp lực: Cây cối có thể tạo áp lực lên mặt đất và móng nhà nếu chúng được trồng quá gần nhà hoặc có hệ thống rễ lớn. Áp lực này có thể gây ra sự sụt lún.
• Cây cối gây ẩm ướt: Nếu cây cối tạo bóng mát quá nhiều và làm cho mặt đất xung quanh nhà luôn ẩm ướt, có thể dẫn đến đất mất độ cứng và gây sự lún.

Để tránh sự sụt lún nhà do cây cối gây ra, quan trọng là phải quản lý và bảo dưỡng cây cối xung quanh nhà cẩn thận. Nếu cần, bạn nên tư vấn với một chuyên gia về cây cối hoặc kỹ sư xây dựng để đảm bảo rằng cây cối không ảnh hưởng đến cấu trúc của ngôi nhà.

Nguyên nhân sụt, lún do ảnh hưởng của các công trình xung quanh lân cận

Sự sụt lún của một ngôi nhà có thể được ảnh hưởng bởi các công trình xây dựng lân cận. Dưới đây là một số nguyên nhân cụ thể:

• Đào móng cho công trình lân cận: Khi một công trình lân cận đào móng để xây dựng hoặc thi công các công việc liên quan đến móng, nó có thể làm thay đổi môi trường đất xung quanh. Việc đào và loại bỏ đất có thể dẫn đến sự sụt lún của nền nhà bên cạnh.
• Nước ngầm: Các công trình xây dựng có thể thay đổi luồng nước ngầm trong khu vực xung quanh. Nếu có sự thay đổi đột ngột về lượng nước ngầm hoặc hướng chảy của nước ngầm, điều này có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của nền nhà và gây ra sụt lún.
• Tải trọng cơ học: Các công trình lân cận có thể tạo ra tải trọng cơ học trên nền đất, đặc biệt là khi có sự đặt móng cọc hoặc tải trọng lớn từ công trình xây dựng. Điều này có thể làm cho đất xung quanh bị nén, dẫn đến sự sụt lún.
• Rung động và rung chấn: Công trình xây dựng, đặc biệt là trong trường hợp thi công các công việc đào móng hoặc đập bê tông, có thể tạo ra rung động và rung chấn. Những rung động này có thể làm cho đất xung quanh đáy móng nhà trở nên không ổn định và gây ra sụt lún.

Để đối phó với nguy cơ sụt lún từ các công trình xây dựng lân cận, quan trọng là phải thực hiện kiểm tra kỹ thuật đất và nền móng của ngôi nhà, theo dõi sự thay đổi trong môi trường xung quanh và có kế hoạch bảo vệ cơ học thích hợp để tránh sự sụt lún.

Nguyên nhân sụt, lún do tay nghề của đội ngũ thi công thiếu kinh nghiệm

Nguyên nhân sụt, lún trong quá trình xây dựng có thể do nhiều yếu tố, trong đó tay nghề của đội ngũ thi công thiếu kinh nghiệm có thể là một trong những nguyên nhân quan trọng.

Dưới đây là một số lý do cụ thể:

• Thiếu hiểu biết về kỹ thuật xây dựng: Các công trình xây dựng phức tạp đòi hỏi kiến thức và kỹ năng chuyên môn về cách xây dựng và sử dụng các vật liệu xây dựng. Nếu đội ngũ thi công không có đủ kiến thức và kỹ năng, họ có thể không thực hiện các công việc một cách đúng cách, dẫn đến sụt, lún hoặc các vấn đề kỹ thuật khác.
• Sơ suất trong thiết kế: Nếu đội ngũ thi công không có đủ kinh nghiệm để đọc và hiểu bản vẽ kỹ thuật, họ có thể thiếu hiểu biết về cách triển khai các phần của công trình. Điều này có thể dẫn đến việc xây dựng không đúng vị trí hoặc không tuân theo yêu cầu của thiết kế, gây ra sụt, lún.
• Quản lý dự án kém: Một đội ngũ thi công thiếu kinh nghiệm có thể không thể quản lý dự án hiệu quả, không đảm bảo lịch trình và nguồn lực cần thiết. Điều này có thể dẫn đến sự sụt, lún do thiếu sự kiểm soát và quản lý chặt chẽ.
• Sử dụng vật liệu kém chất lượng: Đôi khi, đội ngũ thi công thiếu kinh nghiệm có thể chọn sử dụng vật liệu xây dựng kém chất lượng hoặc không thực hiện kiểm tra vật liệu đúng cách. Kết quả là, vật liệu không đủ chắc chắn và có thể gây ra sụt, lún.
• Không tuân thủ quy trình an toàn: Việc không tuân thủ quy trình an toàn trong quá trình xây dựng có thể dẫn đến tai nạn làm hỏng công trình hoặc gây ra sụt, lún.

Để tránh sụt, lún do tay nghề thiếu kinh nghiệm, quản lý dự án cần đảm bảo rằng đội ngũ thi công được đào tạo và hướng dẫn cụ thể, sử dụng vật liệu chất lượng, tuân thủ các quy trình an toàn và có kiểm soát chặt chẽ trong quá trình xây dựng.

Tham khảo: Bản vẽ hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công kiến trúc của Biscons có gì?

Cách xử lý nhà bị lún

Bước 1: Điều tra nguyên nhân

Chẩn đoán nguyên nhân có thể dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm sự quan sát các vết nứt, biến dạng, tư thế đứng của công trình, tuổi đời, kích thước, và độ cứng của nền nhà. Có thể cũng cần xem xét sự rung lắc của công trình khi có ô tô đi qua. Nếu bạn có thể xác định một cách chính xác nguyên nhân gây lún, việc khắc phục sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, nếu xác định sai nguyên nhân, bạn có thể tiêu tốn tiền mà không giải quyết triệt hạ tình trạng lún nền nhà.

Bước 2: Xác định phương án khắc phục

Nếu vấn đề chỉ xuất hiện ở một phần nhỏ bên trong ngôi nhà, bạn có thể cân nhắc loại bỏ lớp gạch hoặc xi măng trên nền nhà và sau đó gia cố nền bằng cách thêm đất và lát lại lớp gạch mới. Phương pháp này đơn giản, nhưng nếu vấn đề lún lan ra toàn bộ nền nhà, việc sửa chữa có thể đòi hỏi kinh phí cao hơn. Nếu lún xảy ra ở cột nhà hoặc khu vực cốt lớn, bạn nên xem xét các biện pháp giảm áp lực lên nền nhà trước khi bắt đầu quyết định việc sửa chữa. Vì nền nhà thường được sử dụng để sinh hoạt và lưu trữ nhiều vật dụng trong gia đình, nên khi gặp tình trạng lún hay nứt, bạn cần phải xác định nguyên nhân và tìm phương án khắc phục càng nhanh càng tốt.

Giải pháp khắc phục nền nhà bị lún bằng cách sử dụng xi măng

Sau khi xác định được nguyên nhân gây lún nền nhà, ta có thể sử dụng thông tin đó để tiến hành khắc phục vấn đề. Tuy nhiên, có một số nguyên nhân gây lún nền nhà khá phức tạp và khó khắc phục, chẳng hạn như sự tác động của các xe tải lớn thường xuyên đi qua hoặc nền nhà có móng yếu. Trong những trường hợp như vậy, có hai lựa chọn chính: chuyển đổi nơi ở hoặc xem xét phương án xây dựng mới. Tuy nhiên, nếu bạn quyết định tiếp tục ở trong ngôi nhà hiện tại, bạn vẫn có thể thử các phương pháp sau để khắc phục tình trạng lún nền nhà:

Cách xử lý nền nhà bằng xi măng

Nếu các vết nứt và lún không quá nghiêm trọng, bạn có thể sử dụng xi măng để gia cố nền nhà. Phương pháp này có thể mang lại hiệu quả tạm thời và đáp ứng nhu cầu đi lại bình thường. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, cần phải tiến hành chẩn đoán chính xác và xử lý nguyên nhân gốc rễ.

Sơ cứu nền nhà

Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của vết nứt và lún, chúng ta có thể sử dụng các biện pháp sơ cứu thích hợp. Tuy nhiên, việc này chỉ giúp duy trì khả năng sử dụng bình thường trong thời gian ngắn hạn và vẫn cần xử lý triệt hạ nguyên nhân gốc rễ.

Điều chỉnh cấu trúc ngôi nhà

Điều chỉnh cấu trúc ngôi nhà là quá trình sử dụng một lực điều chỉnh để thay đổi độ nghiêng hoặc lệch của ngôi nhà. Sau khi điều chỉnh hoàn tất, ngôi nhà sẽ được khóa cân bằng để đảm bảo sự ổn định trong tương lai.

Phân tích kết cấu ngôi nhà

Phương pháp này bao gồm đánh giá lại cấu trúc của ngôi nhà dựa trên bản vẽ 3D để xác định rõ điểm yếu và vùng cần khắc phục. Việc này có thể tiết kiệm nhiều hơn so với việc phá dỡ và xây dựng lại ngôi nhà từ đầu để khắc phục tình trạng lún nền nhà.

Các biện pháp nhằm giảm thiểu lún nhà

Để giảm thiểu sụt lún nhà, cần thực hiện một số biện pháp và quan tâm đến quy trình xây dựng, cả trong giai đoạn thiết kế lẫn thi công.

• Thiết kế đúng cách: Điều quan trọng nhất là bắt đầu từ giai đoạn thiết kế. Đảm bảo rằng nền nhà được thiết kế sao cho phù hợp với môi trường, với độ cứng và ổn định cần thiết. Sử dụng các phương pháp tính toán kỹ thuật để đảm bảo rằng nền nhà có khả năng chịu tải và không bị lún.
• Chọn vật liệu chất lượng: Sử dụng vật liệu xây dựng chất lượng và tuân theo các quy chuẩn kỹ thuật. Điều này đặc biệt quan trọng đối với bê tông và xi măng, cần phải có sự tỷ lệ và chất lượng phù hợp.
• Kiểm tra nền đất: Trước khi xây dựng, cần tiến hành kiểm tra đất đai và đặc điểm của nền đất. Nếu đất có nguy cơ sụt lún, cần thực hiện các biện pháp gia cố đất như sử dụng cọc khoan nhồi, đặt các bề mặt cố định, hoặc tăng cường bằng đất sét.
• Sử dụng hệ thống móng cố định: Đảm bảo rằng nhà có hệ thống móng cố định chắc chắn, đặc biệt là khi xây trên đất yếu. Móng cố định như móng bê tông, cọc khoan nhồi, hoặc cọc thép có thể giúp ổn định nền nhà và tránh sụt lún.
• Chăm sóc công trình sau khi xây dựng: Sau khi hoàn thành công trình, cần thực hiện việc bảo dưỡng và kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm các vết nứt hay biến dạng và khắc phục chúng trước khi trở nên nghiêm trọng.
• Tuân theo quy trình thi công: Đảm bảo rằng quy trình thi công đúng chuẩn và được kiểm soát chặt chẽ để tránh sai sót trong quá trình xây dựng.
• Xem xét hệ thống thoát nước: Hệ thống thoát nước tốt có thể giúp ngăn chặn sự sụt lún bởi nước ngấm vào đất và làm mềm nền nhà. Hãy đảm bảo hệ thống thoát nước hoạt động hiệu quả.
• Giám sát trọng tải: Tránh quá tải trọng lên nền nhà, đặc biệt là trong các khu vực như gara ô tô hoặc tầng trệt của các tòa nhà nơi trọng lượng lớn được đặt lên.
• Tránh trồng cây cối to để làm mất đi sự vững chắc của nền đất nơi xây dựng

Nhớ rằng sụt lún có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, và một kết hợp của các biện pháp trên có thể giúp giảm thiểu sụt lún trong xây dựng. Việc tư vấn với một kỹ sư xây dựng hoặc chuyên gia trong lĩnh vực có thể giúp bạn tìm ra phương pháp phù hợp cho trường hợp cụ thể của bạn.

Kết luận

Bài viết trên là toàn bộ các khía cạnh liên quan đến vấn đề lún nền nhà, bao gồm nguyên nhân, các dấu hiệu nhận biết, và các phương pháp khắc phục. Từ những thông tin hữu ích này, bạn có thể tự đánh giá tình trạng của ngôi nhà mình để đưa ra quyết định về phương án xử lý phù hợp nhất, đồng thời tiết kiệm chi phí và ngăn ngừng các rủi ro có thể xảy ra.

Thông tin liên hệ:

• Miền Bắc: Toà B1, Roman Plaza, P. Tố Hữu, Đai Mễ, Nam Từ Liêm, Hà Nội (Google Maps)
• Miền Nam: 85 Cách Mạng Tháng Tám, Tòa Twins Tower, Phường Bến Thành, Quận 1, TP. HCM
• Miền Trung: 62 Xuân Thủy, Cẩm Lệ, Đà Nẵng
• Hotline: 0847466868
• Email: biscons.jsc@gmail.com
• Website:  https://kientrucbiscons.vn